سیر صعودی دلار در اوایل هفته گذشته (8 مهر 97) رو به نزول گذاشت ولی با شروع هفته در خارج از ایران (دوشنبه 10 مهر 97) این نزول بیشتر حالت سرنگونی بخود گرفت! دلایل زیادی برای سقوط شدید و غیرمنتظره دلار در مقابل ریال آورده شد که تعدادی از آنها قابل قبول و منطقی بود. اصولاً وجود حبابی بزرگ در افزایش قیمت دلار تا مرز بیست هزار تومان مشهود بود و آنهایی که اندکی از اقتصاد داخلی و بین المللی و مکانیزم سیر نرخ ارزها اطلاعاتی داشتند نه تنها جزو سکته کنندگان هفته گذشته نبودند! (می توانید مطلب «شما جزو آندسته نبودید» در کاتگوری بعلاوه استانبول/ اخبار مهم  را بخوانید) بلکه ارزش دارایی خود را افزایش دادند!

در مقاله‌ی زیر سعی شده به بررسی 10 روش دقیق پیش بینی قیمت دلار به زبانی ساده که در عین حال کاربردی هم باشد، پرداخته شود تا مورد استفاده هموطنان گرامی باشد.

عرضه و تقاضا
نرخ ارز به 2 موضوع وابسته است :
عرضه : هر چقدر عرضه‌ی یک محصول بیشتر باشد، آن محصول بی ارزش تر و خاطرخواه کمتری هم دارد.
تقاضا : هر چقدر تقاضا برای یک محصول بیشتر باشد، آن محصول باارزش تر بوده و یعنی خاطرخواه بیشتری دارد.
عرضه و تقاضا هر کدام در یک طرف الاکلنگ هستند، هر کدام کم شود، دیگری افزایش می یابد و بلعکس.
1- عرضه
در طرف عرضه، این موضوع که بانک مرکزی، ارز در بازار عرضه کند یا نکند، تاثیر مستقیم بر نرخ دلار دارد. برای برهه‌ کوتاهی، بانک مرکزی می تواند دلار به بازار ارز تزریق کند و نگذارد قیمت ارز بالا رود، اما در بلند مدت این تزریق ارز به راحتی نمی باشد و بستگی به درآمد های ارزی کشور دارد.
در حال حاضر بخش عظیمی از درآمد ارزی کشور ما از بخش صادرات نفتی می باشد. پس بدیهی به نظر می رسد که اگر تحریم نفتی ایران از آبان ماه، از سوی کشور آمریکا آغاز شود. درآمد ارزی کشور ما به شدت کاهش می یابد و باعث افزایش نرخ دلار می شود.
در حال حاضر برای پیش بینی قیمت دلار در کوتاه مدت، نظر قطعی نمی توان داد، چرا که عوامل موثر بر قیمت دلار پیوسته در حال تغییر هستند و ممکن است یک روز قیمت دلار افزایش یابد و یک روزهم ما شاهد کاهش قیمت دلار باشیم ولی روند نزولی قیمت دلار در نیمه دوم مهرماه، به شرط موثر واقع شدن عوامل افزاینده قیمت دلار می تواند مجدداً برگشته و در طول ماههای زمستان از 20000 تومان نیز عبور کند و این غیر از ارزش واقعی دلار در مقابل ریال خواهد بود. زیرا وضعیت شکننده فرهنگی-روانی ایرانیان به وضعیت اقتصاد و ارزش پول کشور نیز شکنندگی بالایی می بخشد که با آغاز تحریم های نفتی از آبان ماه، صعود مجدد ارزش دلار دور از ذهن نیست.

2- تقاضا
هر چقدر در طرف عرضه، عوامل افزایش نرخ دلار به شوک های سیاسی و روابط بین الملل وابسته بودند، در طرف تقاضا، این عوامل به جو روانی و رفتار مردم وابسته است، چرا که مردم تعیین کننده‌ میزان تقاضا برای دلار هستند. صعود ناگهانی قیمت دلار تا 19 و 20 هزار تومان در دهه اول مهرماه ناشی از همین موضوع بود، همانگونه که نزول شدید آن نیز از همین موضوع نشات گرفت! در واقع دولت در براه اندازی موج روانی شدید برعلیه دلار و وارد کردن شوک بر آن با استفاده از همه ابزارهای روشن و مخفی خود کاملاً موفق بود! چنان که درحالیکه فرمولهای اقتصادی (در ظهر روز چهارشنبه 12 مهر 97) قیمت کاهش یافته دلار را 12500 تومان نشان می دادند، مردم برای فروش دلارهای خود به قیمت زیر 10 هزار تومان سر و دست می شکستند!

3- جو روانی و رفتار مردم
این عامل مهمترین عوامل موثر بر قیمت دلار می باشد که بر تمام عوامل دیگر از عرضه و تقاضا و غیره نیز تاثیر می گذارد.
هنگامی که قیمت یک محصول دچار نوسان شدیدی می شود، جدای از عوامل موثر خارجی که بر قیمت آن تاثیر می گذارند، بخش دیگر آن به خود ما برمیگردد!
این روزها همه به دنبال پیش بینی قیمت دلار و قیمت سکه می باشند، چرا که فکر می کنند اگر اقدامی نکنند متضرر خواهند شد. این تفکر در کوتاه مدت کاملا درست است و باعث درجریان بودن و همگام شدن سرمایه‌ی این افراد با جریان ها می شود، اما در بلند مدت باعث خنثی شدن سرمایۀ شما می شود!
چرا؟ چون همیشه شما نمی توانید از خرید و فروش دلار و یوروهای خود سود به جیب بزنید و زمان هایی هست که به دلیل نوسانات زیاد و قیمت ناپایدار دلار، شما ضرر می کنید و یِر به یِر می شود!
اگر تقاضا برای دلار به طور همگانی کاهش یابد، در این صورت زورِ سمت عرضه بر تقاضا می چربد و عرضه بیشتر از تقاضا می شود، در نتیجه ما شاهد کاهش قیمت دلار خواهیم بود.
می توان نتیجه گرفت که هریک از ما بر نرخ دلار تاثیرگذار خواهیم بود و می توانیم آن را کنترل کنیم که بیشتر از این متضرر نشویم.
4- شوک سیاسی
عموما شوک های سیاسی مثبت مانند توافق های بین المللی، تاثیر مثبتی بر نرخ ارز داشته و نرخ دلار کاهش می دهند، اما شوک های سیاسی منفی مانند تحریم یک کشور، تاثیر منفی بر قیمت ارز در آن کشور می گذارد و قیمت دلار افزایش می یابد.
از طرفی اگر این شوک های سیاسی مانند مذاکره یا اعمالی موقتی باشند قیمت دلار هم به طور موقتی نوسان می کند. اما اگر اتفاقاتی که نتیجۀ مذاکرات به حساب می آیند و به صورت دائمی یا مدت زمان بیشتری باشند، انتظار می رود که قیمت دلار هم با نوسان بیشتر همراه باشد و یا مدت زمان بیشتری طول بکشد که به حالت معمولی خود برگردد.
در این راستا نتیجه انتخابات داخلی آمریکا که در ماه آینده (آبان) در آمریکا صورت خواهد گرفت نیز بر ارزش دلار تاثیرگذار خواهد بود. این تاثیر در واقع از ماهها قبل به ضرر دلار در مقابل پولهای قدرتمند مثل یورو مشهود بوده ولی با توجه به وضعیت خاص و شکنندگی بالای ریال و وضعیت اقتصاد ایران چنین چیزی را در نرخ برابری ریال مقابل دلار شاهد نبودیم! چنانچه ترامپ و حزبش انتخابات داخلی پیش رو را به حزب مقابل واگذار کنند (ببازند)، احتمال بروز تغییراتی هرچند غیربنیادی و سطحی یا تعلیق برخی رویکردها وجود خواهد داشت که امکان مقاومت بیشتر ریال را فراهم خواهد آورد. البته این تنها به این معنی است که قیمت دلار در ایران برای رسیدن به 20 هزار تومان باید بیشتر صبر کند!
5- عامل ژانویه
عاملی می باشد که هر ساله با نزدیکی این ماه از سال، قیمت دلار به صورت طبیعی افزایش می یابد، چرا که در این موقع از سال تقاضا برای مسافرت افزایش یافته و درنتیجه تقاضا برای ارز دلار هم افزایش پیدا می کند و قیمت دلار افزایش می یابد. بدیهی است این افزایش ارزش بویژه در مقابل یورو و واحدهای پولی قدرتمند بسیار جزئی است. در کنار عامل ژانویه که عاملی جهانی است، افزایش ارزش دلار در بهمن و اسفند هر سال در کشور ما به همین دلیل چیزی طبیعی است.

6- تغییر در درآمدها
اگر افزایش درآمدی در داخل کشور رخ دهد، میل به واردات افزایش می یابد و همچنین اگر درآمد خارجی‌ها کاهش یابد میل آن ها برای دریافت و پذیرفتن صادرات کشور ما کاهش می باید، چون قدرت خرید آن ها کم می شود و همین موضوع باعث تغییر نرخ ارز است. این موضوع البته امری پیچیده است و تحلیل آن کار متخصصان می باشد. ضمن اینکه افزایش درآمدها در داخل کشور یا کاهش درآمد در خارج امری نیست که در بازه زمانی کوتاه اتفاق بیافتد و تاثیر آن فوراً بروز نماید.

7- خالی فروشی یا تهی فروشی ارزی
عده ای از معامله‌گران دست به ریسک جالبی می‌زنند. به طور مثال، این افراد دلار را به قیمت 14000 تومان میخرند و از فردا دلارهای خود را با قیمت 13000 تومان شروع به فروختن می کنند، در حالی که ممکن است قیمت دلار در بازار ارز 13500 تومان باشد!
آنها ریسک می‌کنند و فرض را بر این می گذارند که قیمت دلار تا آخر روز کاهش یابد و اگر ریسک‌ آن‌ها جواب دهد و قیمت دلار در بازار ارز به 12500 تومان برسد، در این صورت سود کرده اند و اگر این روند کاهشی رخ ندهد، متضرر شده اند. اگر تعداد معامله‌گرانی که در بازار ارز دست به چنین ریسکی میزنند زیاد باشد، بر قیمت دلار می توانند تاثیر بگذارد و باعث نوسان قسمت آن شود.
فرمولی برای پیش بینی قیمت دلار وجود دارد که به شرط رخ ندادن اتفاقات ناگهانی و خارج از پیش بینی، با درصد خطای نزدیک به 5 درصد می توان محدوده قیمت دلار را در سال آینده پیش بینی کرد.

« میانگین قیمت دلار در سال 98 = میانگین قیمت دلار در سال 97 × (1 + (نرخ تورم ایالت متحدۀ آمریکا – نرخ تورم ایران)) »

8- افزایش قیمت دلار در کشورهای ثانویه
هنگامی که ارزش دلار در کشورهای همسایه به خصوص سلیمانیه عراق بالا می رود معامله‌گران، دلارهای خود را که در کشور خودمان که با قیمت پایین تری تهیه کردند، از کشور خارج کرده تا در آن منطقه بفروشند و سود کنند.
همین خروج ارز باعث افزایش نرخ دلار در داخل کشور می‌شود، جالب اینجاست که حتی اگر جابجایی ارز هم صورت نگیرد، بازهم نرخ دلار در داخل کشور افزایش پیدا می کند، زیرا یک جو روانی بین معامله‎گران ایجاد می شود که منجر به افزایش قیمت دلار می شود.

9- نوسان نرخ بهره
اگر نرخ بهره در کشور افزایش یابد، دراین صورت افراد از کشورهای مختلف برا ی سرمایه گذاری و دریافت سود، جذب کشور می شوند و سرمایه‌ی خود را تبدیل به پول رایج کشورمان می کنند و در نتیجه عرضه ارز افزایش می یابد و در نتیجه‌ی آن، نرخ ارز کاهش می یابد و برعکس، اگر نرخ بهره کاهش یابد، جریان برعکس می شود و نرخ ارز افزایش می یابد.

10- برابری یا یکسان بودن قدرت خرید
طبق این روش، قیمت اجناسِ یکسان در کشورهای مختلف، یکسان است. به عنوان مثال، در سال آینده انتظار می رود قیمت گوشی آیفون در فرانسه 4 درصد افزایش قیمت داشته باشد ولی پیش بینی می شود که قیمت گوشی آیفون در آمریکا برای سال آینده، تنها 2 درصد افزایش قیمت داشته باشد.
در این صورت بین قیمت گوشی آیفون در 2 کشور، 2 درصد تفاوت تورم وجود دارد. یعنی قیمت گوشی در فرانسه سریعتر از قیمت آن در آمریکا رشد خواهد کرد. طبق روش برابری قیمت خرید، می توان پیش بینی کرد قیمت گوشی آیفون در فرانسه 2 درصد کاهش قیمت خواهد داشت تا در نتیجه قیمت آن بین 2 کشور حدوداً یکسان شود.

همه‌ی این موارد عنوان شده تنها احتمال هایی می باشند که از پیشینه و گذشته‌ نوسان های قیمت دلار و یورو نتیجه گرفته شده اند و ممکن است در شرایط فعلی اتفاق افتادن همچین مواردی ممکن نباشد، اما از بین دقیق ترین روش های پیش بینی قیمت دلار، سعی شده موارد کاربردی تر ذکر شود امیدواریم این مقاله مورد پسند شما دوستان عزیز واقع شده باشد.